
Vishuddhi Chakra
Αν τραβήξουμε μία νοητή γραμμή από το εξόγκωμα του λαιμού και την περιοχή του θυρεοειδή αδένα προς τη σπονδυλική στήλη, θα βρούμε το χώρο που βρίσκεται το Vishuddhi Chakra. Το Vishuddhi Chakra είναι το 5ο κέντρο στο παραδοσιακό μοντέλο των chakra. Σχετίζεται με το στοιχείο του αιθέρα και ακριβώς όπως ο αιθέρας, ο διαλογισμός σε αυτό το κέντρο κάνει το νου να γίνεται αγνός, άδειος και ελεύθερος!
Κέντρο έκφρασης και επικοινωνίας
Το Vishuddhi Chakra σχετίζεται με την αίσθηση της ακοής, με τις φωνητικές χορδές, το σαγόνι, το λάρυγγα, το φάρυγγα κλπ. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που συνδέεται με την έκφραση και την επικοινωνία και το κατά πόσο ο λόγος μας είναι αυθεντικός, ειλικρινής, συγκροτημένος και η φωνή μας καθαρή και με προβολή. Εδρεύοντας πάνω από τα 4 πρώτα κύρια chakra και κάτω από το Ajna, επικοινωνεί τα περιεχόμενα τους στον κόσμο, εκφράζοντας οτιδήποτε υπάρχει μέσα μας, από την χαρά και τη λύπη, τις ιδέες και τις εσωτερικές αντιλήψεις μας, τις επιθυμίες, τις προσθέσεις, τα άγχη και τους φόβους μας. Μέσω αυτού του κέντρου, η δημιουργικότητα που καλλιεργείται σε άλλα κέντρα (πχ στο Swadisthana), μπορεί να βγει προς τα έξω, όχι απαραίτητα αποκλειστικά με λόγο, αλλά και με τραγούδι, με χορό, με μουσική, με ζωγραφική…
Οι άνθρωποι που έχουν σε ισορροπία αυτό το κέντρο, εκφράζουν τις σκέψεις και τα συναισθήματα τους χωρίς φόβο, ακόμα κι αν αφορούν αδυναμίες τους. Ο λόγος τους είναι ξεκάθαρος, σίγουρος και δημιουργικός. Tο αν θα είναι όμως ζεστός και συμπονετικός, αν θα έχει φόβο ή φωτιά κλπ. εξαρτάται κι από το τι συμβαίνει σε άλλα κέντρα.
Εκτός από την ικανότητα μας να εκφραζόμαστε, το Vishuddhi Chakra επηρεάζει και την ικανότητά μας να αφουγκραζόμαστε. Αυτό αφορά όχι μόνο τον κόσμο και τον χώρο γύρω μας αλλά και την δική μας εσωτερική φωνή. Σε ένα πιο λεπτό επίπεδο, είναι ο χώρος από τον οποίο αντιλαμβανόμαστε και τις δονήσεις που δεν είναι αντιληπτές με το αυτί. Αυτό μπορεί να αφορά τις δονήσεις του χώρου στον οποίο βρισκόμαστε αλλά και του δικού μας εσωτερικού χώρου, και πως τα πάντα (από έναν ήχο, ένα βλέμμα, το περιβάλλον δουλειάς, ο σύντροφός μας, η πόλη μας κλπ) μπορούν να επηρεάσουν τη δόνηση αυτή.
Ένα Vishuddhi Chakra που υπολειτουργεί κάνει κάποιον να είναι σιωπηλός, ντροπαλός, μυστικοπαθής (χωρίς αυτό να προδίδει απαραίτητα έλλειψη περιεχομένου και εσωτερικής γνώσης αλλά δυσκολία έκφρασής της). Στην υπερλειτουργία του μας οδηγεί να μιλάμε πολύ, γρήγορα και δυνατά χωρίς να ακούμε ή/και να βγάζουμε την έντασή μας μέσα από το λόγο, να γκρινιάζουμε κλπ.
Κέντρο εξαγνισμού
Η λέξη «Vi» σημαίνει βαθύ και «Shuddhi» εξαγνισμός. To Vishuddhi Chakra θεωρείται κέντρο εξαγνισμού: Στα ταντρικά κείμενα λέγεται ότι από το Μπίντου, ένα σημείο στην πίσω μεριά του κεφαλιού, εκκρίνεται ένα ζωτικό υγρό το οποίο είναι γνωστό σαν Νέκταρ (σε άλλες παραδόσεις λέγεται Αμρίτ, Σόμα, νέκταρ των θεών, Μαντυα, κλπ). Στην πραγματικότητα αυτό το νέκταρ έχει 2 όψεις. Από τη μία, όταν το Vishuddhi Chakra είναι ανενεργό, η ουσία αυτή λειτουργεί σαν δηλητήριο: ρέει ανεμπόδιστα προς τα κάτω στο κέντρο της κοιλιάς (το Manipura Chakra) όπου αναλώνεται στην φωτιά του καταλήγοντας «στην διαδικασία αποσύνθεσης, εκφυλισμού και τελικά του θανάτου στους ιστούς του σώματος» (Swami Satyananda). Όταν όμως το Vishuddhi Chakra είναι αφυπνισμένο, το υγρό κρατιέται στο λαιμό αντί να κυλήσει στα κάτω κέντρα και μετατρέπεται σε πηγή μακροβιότητας και ζωτικότητας.
Το μυστικό της νεότητας και της αναγέννησης του σώματος βρίσκεται στην αφύπνιση του Vishuddhi Chakra.
Δεν είναι τυχαίο που τις περισσότερες φορές οι μεγάλοι δάσκαλοι που έχουν δουλέψει με αυτό το κέντρο φαίνονται πολύ πιο νέοι και ακμαίοι από αυτό που θα περίμενες για την ηλικία τους. Συχνά αναφέρεται ότι το υγρό αυτό προκαλεί μία κατάσταση “ευδαιμονικής μέθης”.
Υπάρχει μία όμορφη σχετική ιστορία στην Ινδική μυθολογία, όπου θεοί και δαίμονες συνεργάστηκαν για να αντλήσουν από τον ωκεανό το ιερό νέκταρ που θα τους έδινε την αθανασία. Προκειμένου να ανακατέψουν τα νερά του, χρησιμοποίησαν ένα βουνό, το Mandara, σαν ράβρο αναδεύσεως το οποίο μπήκε ανάποδα μέσα στην θάλασσα και ένα φίδι, το Vasuki, σαν σκοινί το οποίο τύλιξαν γύρω από το βουνό. Για εκατοντάδες χρόνια, οι θεοί και οι δαίμονες τραβούσαν εναλλάξ το φίδι από την ουρά και το κεφάλι προκειμένου να κινήσει το βουνό, τόσο πολύ που αυτό από την κούρασή άρχισε να βγάζει ένα δυνατό δηλητήριο από το στόμα του που ήταν ικανό να καταστρέψει τα πάντα. Εκείνη την στιγμή, εμφανίστηκε ο θεός Shiva και κατάπιε το δηλητήριο μονορούφι, το οποίο εξαγνίστηκε στο λαιμό του -μεταξύ καρδιάς και νου- χωρίς να τον βλάψει (για αυτό και ένα από τα ονόματά του είναι Neelakanta “αυτός με τον μπλε λαιμό”).
Η ιστορία αυτή, εκτός των άλλων, μας διδάσκει πως το δηλητήριο της ζωής είναι εύκολο να χωνευτεί όταν το Vishuddhi Chakra είναι αφυπνισμένο. Το ανοιχτό Vishuddhi Chakra αντιπροσωπεύει μία κατάσταση ευρύτητας αντιλήψεων. Η ίδια η ζωή θεωρείται χορηγός εμπειριών οι οποίες οδηγούν σε μεγαλύτερη κατανόηση. Δεν υπάρχει καλό και κακό, ή κάποιο δυσάρεστο γεγονός που πρέπει να αποφύγουμε. Ακόμα και τα αρνητικά ενσωματώνονται στο συνολικό σχήμα της ύπαρξης. Με ένα αφυπνισμένο Vishuddhi, ακόμα και οι ‘δηλητηριώδεις’ και αρνητικές εμπειρίες της ζωής μπορούν να απορροφηθούν και να μετασχηματιστούν σε μία κατάσταση γνώσης και ευδαιμονίας.