Παθητικό στρες

Πρόσφατες μελέτες συνδέουν όλο και περισσότερο την εμφάνιση ασθενειών όχι απλώς με το στρες, αλλά με ένα ιδιαίτερο είδος στρες: εκείνο που δεν αφήνει περιθώριο για αντίδραση. Έρευνες όπου παρεμποδιζόταν η φυσική αντίδραση «πάλης ή φυγής» σε ζώα μέσω ακινητοποίησης τους, έδειξαν το ενστικτωδώς αυτονόητο, ότι η παθητική έκθεση στο στρες αποδυναμώνει σημαντικά το ανοσοποιητικό σύστημα.

Η παθητική έκθεση στο στρες, είναι η αδυναμία (ή απαγόρευση) του οργανισμού να ενεργοποιήσει το φυσικό, ενστικτώδη τρόπο του να εκφράσει αυτό το στρες: να φωνάξει, τρέξει, παλέψει κλπ. Η καταστολή αυτή σημαίνει ότι το σώμα θέλει να αντιδράσει, αλλά έχει εγκλωβιστεί και δεν μπορεί.

Στην πραγματικότητα, και εμείς συχνά ζούμε εγκλωβισμένοι σε μία ταυτότητα, ένα αόρατο κλουβί που διαλέξαμε κάποτε και τώρα μας περιορίζει. Κόσμοι (δουλειά, σπίτι, αντιδράσεις, επιλογές) που δεν εκφράζουν την αλήθεια μας, μας φυλακίζουν σε μια καθημερινή ακινησία. Το σώμα βιώνει αυτό το συχνά υποσυνείδητο στρες και σιωπηλά φθείρεται. Χρειάζεται χώρο ώστε με κάποιο τρόπο να επεξεργαστεί και να εκφράσει τη δυσφορία του — μα έχει περιοριστεί (και συχνά εθιστεί) σε μια αόρατη καταστολή. Αυτή η καθημερινή, αθόρυβη παράδοση προκαλεί μία τεράστια φθορά όχι απλά σωματική αλλά και συναισθηματική, νοητική κλπ. Η σωματική και συναισθηματική ελευθερία να αντιδρά κανείς είναι ζήτημα βιολογικής επιβίωσης αλλά και υπαρξιακής ανάγκης.. 

Ακόμα βαθύτερα, και η ίδια η Ψυχή κλεισμένη στο σκοτεινό της σπήλαιο βιώνει έναν εγκλωβισμό μέσα στην ύλη. Αυτή η άφθαρτη φωνή μέσα μας που θέλει να εκφραστεί και να ακουστεί, καλύπτεται με τόση φασαρία και υποφέρει σιωπηλά μέσα στο κόσμο και τον πόνο των δίπολων. Δεν είναι και αυτό μια ένδειξη, αν όχι ασθένειας, τουλάχιστον έλλειψης υγείας; Μήπως για αυτό μιλάνε οι αρχαίοι σοφοί όταν απαγγείλουν στις προσευχές τους ''Οδήγησέ με από τον θάνατο, στην Αθανασία''; 

Ίσως τελικά η υγεία δεν είναι απλώς η απουσία ασθένειας, αλλά η δυνατότητα του οργανισμού να ανταποκρίνεται αυθεντικά σε ό,τι βιώνει. Όταν δεν μπορούμε να φωνάξουμε, τρέξουμε, πενθήσουμε, εκφραστούμε.., όχι μόνο περιορίζεται η φυσική μας αντίδραση στο στρες, αλλά παγώνει και η εσωτερική μας ροή. Η ζωή εγκλωβίζεται στην ταυτότητα που κάποτε διαλέξαμε για να ανήκουμε, και τώρα, τη φέρουμε σαν δέρμα που δεν αλλάζει. Η φθορά που προκύπτει είναι ολιστική. Και ίσως, τελικά, η αληθινή θεραπεία να μην είναι η εξάλειψη του στρες, αλλά η αποκατάσταση της δυνατότητας να είμαστε αληθινοί μέσα σε αυτό. Να μπορούμε να κινούμαστε, να αλλάζουμε, να ζούμε...