Άνοιγμα Θώρακα
Backbends are meant to understand the back parts of our bodies. The front part can be seen with the eyes but the back body can only be felt. That’s why I say these are the most advanced postures, where the mind begins to look at the back.
B.K.S. Iyengar
Ξεκινώντας να μιλάμε για οπίσθιες κάμψεις είναι σημαντικό να έχουμε μια εικόνα της σπονδυλικής στήλης. Αποτελείται από 33 οστά, τους σπονδύλους. Συγκεκριμένα, από κάτω προς τα πάνω, έχουμε την περιοχή του κόκκυγα -4 ενωμένοι σπόνδυλοι-, το ιερό -5 ενωμένοι σπόνδυλοι-, την οσφυϊκή μοίρα -5 σπόνδυλοι-, περιοχή του θώρακα -12 σπόνδυλοι-, και τον αυχένα -7 σπόνδυλοι-.
Κοιτάζοντας την σπονδυλική στήλη από το πλάι βλέπουμε μια S-καμπύλη. Οι φυσικές αυτές καμπύλες είναι απαραίτητες για την απορρόφηση κραδασμών, τη διατήρηση της ισορροπίας και το εύρος στην κίνηση της σπονδυλικής στήλης. Η σωστή στάση του σώματος σε συνδυασμό με την άσκηση των μυών γύρω από τη σπονδυλική στήλη διατηρούν αυτές τις καμπύλες.
Με τον όρο "οπίσθιες κάμψεις" περιγράφουμε όλες τις στάσεις οι οποίες περιλαμβάνουν έκταση σε κάποιο ή κάποια τμήματα της σπονδυλικής στήλης, με μεγαλύτερο εύρως έκτασης να επιτρέπεται στην οσφυϊκή και την αυχενική μοίρα. Η οπίσθια κάμψη της σπονδυλικής στήλης στη yoga γίνεται με διάφορους τρόπους. Υπάρχουν θέσεις, asanas, που στοχεύουν στην ενδυνάμωση της πλάτης, στις οποίες δε χρησιμοποιούμε τη δύναμη των χεριών αλλά μόνο τους ραχιαίους, πχ. salabhasana, θέσεις που εκτός από τους ραχιαίους χρησιμοποιούμε και τη δύναμη των χεριών και των ώμων για βαθύτερη κάμψη, πχ. dhanurasana, και θέσεις που χρησιμοποιούμε τους μύες χεριών, ώμων αλλά και ποδιών, πχ. urdhva dhanurasana. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ακόμα και στις θέσεις που υπάρχει "εξωτερική" βοήθεια στην έκταση της σπονδυλικής στήλης (πχ από τα χέρια, την βαρύτητα κλπ), οι μυς της ράχης πρέπει να είναι πάντα ενεργοποιημένοι.
Σωματικά οφέλη
Ο σκοπός των οπίσθιων κάμψεων είναι πρωταρχικά να διατείνει το μπροστινό μέρος του σώματος: το στήθος, το ηλιακό πλέγμα, τα ισχία και τους μηρούς. Διαφορετικά backbends στοχεύουν σε διαφορετικά κομμάτια του σώματος αλλά η αίσθηση που πρέπει να έχουμε σε οποιαδήποτε τέτοια asana είναι άνοιγμα και ανάταση του μπροστινού μέρους.
Για την ισορροπία στο σώμα -μπροστινή και πίσω γραμμή- οι οπίσθιες κάμψεις δυναμώνουν και τους μύες της πλάτης, πολύ σημαντικοί μυς για την σωστή στάση και αναπνοή. Παρόλ’ αυτά, όταν επικεντρωνόμαστε στην πλάτη και καθώς επιχειρούμε backbends, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το πιο ευλύγιστο κομμάτι της σπονδυλικής στήλης είναι η οσφυϊκή μοίρα και ο αυχένας. Μπαίνοντας λοιπόν βαθιά σε τέτοιες θέσεις ο κίνδυνος για τραυματισμό σε αυτές τις περιοχές μεγαλώνει. Επομένως, βουτάμε βαθιά αφού πρώτα ζεστάνουμε και δυναμώσουμε καλά τους μηρούς και τον πυρήνα μας και ανοίξουμε τα ισχία, τους ώμους και το στήθος. Έτσι θα έχουμε έκταση σε όλο το μήκος της σπονδυλικής στήλης.
Συναισθηματικά οφέλη
Οι οπίσθιες κάμψεις σχετίζονται με το anahata chakra, το chakra της καρδιάς. Ανοίγοντας το στήθος και όλο το μπροστινό μέρος του σώματος που τόσο συχνά κλείνουμε -είτε από φόβο, άγχος, κούραση, κακή στάση κλπ -, νιώθουμε πιο ελεύθεροι, χαρούμενοι, με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, έτοιμοι για νέες εμπειρίες και σχέσεις. Η καρδιά "ανοίγει", και καθώς 'μεγαλώνει' σαν χώρος δειευρύνεται και συμπεριλαμβάνει. Έτσι αρχίζουν να ανδύονται ποιότητες σχετικές με το anahata chakra όπως η συμ-πόνια, η συγ-χώρεση και η αγάπη.
Όμως ακριβώς επειδή έχουμε συνηθίσει να κυρτώνουμε το σώμα, τα backbends μπορεί να μας φαίνονται αφύσικα, σαν να κολυμπάμε σε άγνωστα νερά. Αυτό φέρνει στην επιφάνεια φόβο, θυμό κι εκνευρισμό, συναισθήματα τα οποία έχει ενδιαφέρον να παρατηρήσουμε και ίσως να υπερβούμε μέσα από την πρακτική μας.
Οι οπίσθιες κάμψεις στη yoga είναι ένα απολύτως πνευματικό ταξίδι. Δίνουμε στο σώμα, με όλους τους περιορισμούς του, τη δυνατότητα να ανοίξει μια πορτούλα μέσα μας και η ομορφιά σε αυτό είναι πως ποτέ δεν ξέρουμε τι θα βρούμε εκεί!