Asteya – Μη κλοπή

Η asteya (μη κλοπή) είναι ίσως η σημαντικότερη αρχή για την ευημερία μιας κοινωνίας. Αν μπορούσαμε να την ακολουθήσουμε πιστά δεν θα υπήρχε φτώχεια, πόλεμοι και δυστυχία στον κόσμο, αντιθέτως θα ζούσαμε εν ειρήνη και αρμονία.

Asteya-pratishthaayaam sarva-ratnopasthaanam. Yoga Sutras 2.37

«Όταν ο γιόγκι σταθεροποιηθεί στην αρχή της μη-κλοπής όλα τα υλικά αγαθά έρχονται ελεύθερα σε αυτόν» μας λέει η σούτρα, που σημαίνει πως αν ακολουθήσουμε την asteya σταθερά και σε κάθε περίπτωση ολόκληρη η ζωή μας μεταμορφώνεται καθώς επιτυγχάνουμε μια βαθιά νοητική ισορροπία όπου δεν χρειάζεται να ανησυχήσουμε ποτέ ξανά για τις υλικές μας ανάγκες καθώς αυτές παρέχονται ελεύθερα από το Σύμπαν. Αυτό μπορεί να φαντάζει μαγικό ή μυστικιστικό αλλά δεν είναι τίποτα άλλο παρά εμπιστοσύνη και συντονισμός με την ροή και την αφθονία του Σύμπαντος.

Όταν αναφερόμαστε στην κλοπή συνήθως σκεφτόμαστε χρήματα, ρούχα, κοσμήματα και κάθε λογής υλικά αγαθά. Όμως όπως όλα τα yamas & niyamas έτσι και η μη-κλοπή έχει διάφορα επίπεδα, είναι σαν ένα κρεμμύδι που όσο το ξεφλουδίζουμε αποκαλύπτονται βαθύτερα στρώματα μέχρι να φτάσουμε στην καρδιά, στην ρίζα της κλοπής που βρίσκεται στο νου.

Ο λόγος που κλέβουμε είναι εξ αιτίας της λανθασμένης αντίληψης ότι υπάρχει έλλειψη αφθονίας στο Σύμπαν, ή ότι δεν υπάρχουν αρκετά για όλους ή δεν αξίζουμε αυτή την αφθονία ή δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε αφθονία για τον εαυτό μας.

Ας εξετάσουμε όμως διάφορα είδη κλοπής για να καταλάβουμε την σπουδαιότητα αυτού του yama:

Η πιο προφανής είναι να πάρουμε κάτι που δεν είναι δικό μας. Από το να αφαιρέσουμε χρήματα, υλικά αγαθά από καταστήματα, καρπούς από περιβόλια χωρίς να ρωτήσουμε, να κλέψουμε τον χρόνο του άλλου καθυστερώντας στο ραντεβού μας ή να τον απασχολούμε περισσότερο από ότι χρειάζεται, να κλέψουμε την ενέργεια, την ευτυχία, να εκβιάσουμε τα συναισθήματα του άλλου, να κλέψουμε τον σύντροφο, την φήμη, την θέση, την πνευματική ιδιοκτησία του άλλου. Είναι εκπληκτικό το πόσοι yogis παρουσιάζουν στα media ιδέες, ρήσεις, άρθρα που δεν είναι δικά τους χωρίς να αναφέρουν τον δημιουργό.

Μια άλλη μορφή κλοπής είναι η νοητική. Σε αυτή την περίπτωση ο νους κατακλύζεται από την επιθυμία να κλέψουμε κάτι αλλά δεν το κάνουμε από τον φόβο της τιμωρίας ή την ντροπή αν μας πιάσουν. Η επιθυμία για κλοπή όμως υπάρχει στο νου μας.

Μια τρίτη μορφή κλοπής είναι να παίρνουμε κάτι χωρίς να δίνουμε αυτό που μας αντιστοιχεί. Δεν πληρώνουμε εισιτήριο στο τρένο, παρκάρουμε σε χώρο ελεγχόμενης στάθμευσης χωρίς το ανάλογο εισιτήριο, δεν πληρώνουμε τους λογαριασμούς μας, δεν επιστρέφουμε τα δανεικά είτε είναι χρήματα είτε ένα βιβλίο που δανειστήκαμε από την βιβλιοθήκη της γειτονιάς μας. Παρακολουθούμε εκδηλώσεις με προτεινόμενη εισφορά και δεν προσφέρουμε τίποτα. Μπορεί να γλιτώνουμε μερικά ευρώ αλλά η ανισορροπία που δημιουργούμε στο νου μας και στην κοινωνία είναι τεράστια. Το να ζούμε παρασιτικά αντλώντας όσο γίνεται περισσότερα χωρίς να προσφέρουμε τίποτα ή το ελάχιστο είναι ένα είδος κλοπής.

Τέλος όταν προσπαθούμε με διάφορα κόλπα να πάρουμε όσο γίνεται περισσότερες υπηρεσίας και να πληρώσουμε λιγότερα από ότι μας αναλογεί. Για παράδειγμα ένας εργοδότης μπορεί να κάνει κατάχρηση του ωραρίου των εργαζομένων πληρώνοντας το ελάχιστο που μπορεί. Μεγάλες εταιρίες πλουτίζουν κατασκευάζοντας τα πανάκριβα προϊόντα τους σε χώρες που οι άνθρωποι εργάζονται πολλές ώρες για πολύ λίγα χρήματα. Το κάτα πόσο συμμετέχουμε σε ένα τέτοιο σύστημα καθιστά σίγουρα ένα θέμα προς εξερεύνηση αν θέλουμε να εργαστούμε με την Asteya.