Ahimsa – Μη βία

Ναι, έχουμε και το σκοτάδι μέσα μας. Ήδη από τη στιγμή που γεννιόμαστε παλεύουμε να επιβιώσουμε διεκδικώντας όχι πάντα με ειρηνικά μέσα. Μπορεί η αποφυγή της σωματικής βίας να είναι κάτι που μπορούμε σχετικά εύκολα να πετύχουμε, όμως η a-himsa πηγαίνει πιο μακριά, στον τρόπο που εκφραζόμαστε και μιλάμε, ακόμα και στις σκέψεις που κάνουμε.

Η ahimsa μεταφράζεται συμβατικά ως μη βία. Σ’ έναν κόσμο που το αίσθημα του μίσους προς καθετί το διαφορετικό είναι κυρίαρχο, η ευθύνη για ειρηνική συνύπαρξη με όλα τα πλάσματα μεγαλώνει. Και θέλει πολύ κουράγιο και αγώνα καθημερινό, για να ζήσουμε σε αυτόν τον κόσμο επιλέγοντας την αγάπη αντί για το μίσος, την ειρήνη αντί για τον πόλεμο, τη συμπόνια αντί για την αδιαφορία. Όπως είπε κάποτε ο Μάνος Χατζιδάκις:

Όποιος δεν φοβάται το πρόσωπο του τέρατος, πάει να πει ότι του μοιάζει. Η πιθανή προέκταση του αξιώματος είναι να συνηθίσουμε τη φρίκη, να μας τρομάζει η ομορφιά.

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν αυτή τη συνειδητή προσπάθεια πρώτα φερόμενοι στον εαυτό μας με αγάπη και ύστερα με την πρόθεση να μη βλάψουμε όσα και όσους μας περιβάλλουν.

Κάτι που συχνά παραβλέπουμε είναι πως η ετυμολογική προέλευση της λέξης Ahimsa είναι στην πραγματικότητα A (μη) - Himsa (μίσος). Αυτή η διάκριση είναι πολύ σημαντική, καθώς μας θυμίζει ότι η βία μπορεί πολλές φορές να είναι απαραίτητη και αυτό που την καθιστά ηθική ή όχι, είναι το κατά πόσο το κίνητρο εμπεριέχει μίσος (αντί για άλλες ποιότητες, όπως προστασία, άμυνα, διεκδίκηση, φροντίδα). Ένα παράδειγμα που χρησιμοποιεί ο Swami Satyananda αφορά ένα δικαστή ανώτατου δικαστηρίου. Αν εκδώσει εκ παραδρομής μία ποινή και καταδικάσει σε θάνατο έναν αθώο, αυτό δεν θεωρείται himsa καθώς θεωρητικά, δεν εμπεριέχει μίσος. Ωστόσο, αν ο ίδιος δικαστής πάει στο σπίτι ενός ατόμου και τον σκοτώσει, αυτό είναι himsa επειδή το έκανε με μίσος και όχι με κίνητρο να προστατεύσει την κοινωνία. Αντίστοιχα, αν κάποιος μπει στο σπίτι μας και απειλήσει την οικογένεια μας, τότε πάλι, δεν θεωρείτε himsa το να αντεπιτεθούμε σε αυτόν.  Η πρακτική αναγνωρίζει πως η βία πολλές φορές είναι αναπόφευκτη και αναγκαία. Αν αναλογιστούμε όμως πως, στα πλαίσια της πνευματικής αναζήτησης, τα yamas είναι εκεί για να μας καλλιεργήσουν ένα "καθαρό" και "αγνό" εσωτερικό χώρο, είναι λογικό το κίνητρο να αποτελεί την καθοριστική διαχωριστική γραμμή που ορίζει το "χρώμα" που κρύβεται πίσω από την εκάστοτε συμπεριφορά μας. 

Mahatma Gandhi (My socialism):

Strictly speaking, no activity and no industry is possible without a certain amount of violence, no matter how little. Even the very process of living is impossible without a certain amount of violence. What we have to do is to minimize it to the greatest extent possible.