The Chakras

Το κυριολεκτικό νόημα της λέξης Τσάκρα είναι "τροχός", αλλά στην Γιόγκικη ορολογία η καλύτερη μετάφραση της Σανσκριτικής αυτής λέξης είναι "δίνη" ή "στρόβιλος".

Υπάρχουν πολλές αναφορές για τα τσάκρας στις ανατολικές παραδόσεις, αν και με κάποιες διαφορές στις ερμηνίες τους. Μερικοί συγκεντρώνονται στις πιο λεπτές μυστικιστικές πλευρές τους, μερικοί στην ενέργεια και τις πρανικές εκδηλώσεις τους, μερικοί στην λειτουργική πραγματικότητά τους, μερικοί στις ψυχολογικές επιδράσεις τους κι άλλοι πάλι στα σωματικά αποτελέσματα τους.

Σύμφωνα με τον Swami Niranjananda τα τσάκρας είναι "πολύ λεπτοφυείς και υψηλής δυναμικότητας ενεργειακές δίνες που παραλαμβάνουν την κοσμική Πράνα (ενέργεια) και λειτουργούν σαν μετασχηματιστές ώστε να μειωθεί η ένταση και να μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τα διάφορα όργανα και μέρη του σώμα τους" . O Swami Satyananda συχνά παρομοίαζε ένα τσάκρα με ένα κεντρικό ηλεκτρικό πόλο σε μία πόλη, από τον οποίο ηλεκτρικά καλώδια μεταφέρουν την ενέργεια στα σπίτια και τους φωτισμούς των γύρω δρόμων. Αντίστοιχα λοιπόν στο σώμα μας, τα 72,000 Νάντις (ενεργειακά κανάλια) μεταβιβάζουν σαν καλώδια την ενέργεια από τα τσάκρας στα αντίστοιχα μέρη του σώματος τα οποία τροφοδοτούν, διατηρόντας έτσι τους έμφυτους ρυθμούς της δραστηριότητας στα όργανα του σώματος. Τα διαφορετικά είδη της γιόγκα εξαγνίζουν, εξισορροπούν και αφυπνίζουν τα τσάκρας ώστε η ενέργεια στο σώμα να ρέει καλύτερα και να τροφοδοτεί πιο αποτελεσματικά τις διάφορες λειτουργίες. «Αν οι ηλεκτρικοί κόμβοι δεν είναι συνδεδεμένοι ή σωστά οργανωμένοι, ακόμα κι αν έχετε τα καλύτερα καλώδια, πως θα περάσει η ηλεκτρική ενέργεια?»

Τα τσάκρας είναι άμεσα συνδεδεμένα με τα αντίστοιχα κέντρα του εγκεφάλου και λειτουργούν σαν διακόπτες για την αφύπνισή τους (η οποία προκύπτει μέσα από την διοχέτευση πράνα στον εγκέφαλο από τα Νάντις). Πέρα λοιπόν από το να παρέχουν πράνα σε συγκεκριμένες περιοχές και λειτουργίες του σώματος, χρησιμεύουν και σαν σημεία πυροδότησης για την αφύπνιση των υψηλότερων διαστάσεων και δυνατοτήτων της συνειδητότητας καθώς σιωπηλές περιοχές του εγκεφάλου αρχίζουν να “...ανθίζουν σαν λουλούδια .

Όταν τα τσάκρας είναι αφυπνισμένα, ο νους αλλάζει αυτόματα. Οι αξίες σας στη ζωή αλλάζουν επίσης και η ποιότητα της αγάπης σας και των σχέσεων σας βελτιώνονται απεριόριστα Swami Satyananda

Με αυτή την προσέγγιση, η επιστήμη των τσάκρας αντανακλά την ανθρώπινη εξέλιξη από τα πιο ζωώδη κέντρα που βρίσκονται στην βάση του σώματος (Μούλανταρ – επιβίωση, ασφάλεια ή Σουάντισθαν – σεξουαλικότητα, απόλαυση, δημιουργικότητα) σε ψηλότερα πνευματικά κέντρα όπως αυτό του Άγια (σοφία, διάκριση, ενόραση), επιτρέποντας μας να απολαμβάνουμε μία ζωή με πιο ποιοτικές συμπεριφορές και αντιδράσεις.

Στην Γιόγκα και την Τάντρα χρησιμοποιούνται κυρίως 7 από αυτά τα κέντρα, τα περισσότερα εκ των οποίων βρίσκονται στα εσωτερικά τοιχώματα της σπονδυλική στήλης.

• To Μουλάνταρ είναι το πρώτο τσάκρα στην εξέλιξη του ανθρώπου. Σχετίζεται με τον ασυνείδητο νου και είναι εκεί που κατοικούν τα πλέον πρωτόγονα και βαθιά ριζωμένα ένστικτα (όπως αυτό της επιβίωσης) και οι φόβοι.
• Το δεύτερο τσάκρα ονομάζεται Σουάντισθαν, και είναι η αποθήκη όλων των λανθάνουσων εντυπώσεων (σαμσκάρας). Σχετίζεται με την απόλαυση, την επιθυμία για ευχαρίστηση (κυρίως όσον αφορά το φαγητό και το σεξ), τον ύπνο, την δημιουργικότητα κ.α.
• Το τρίτο τσάκρα που ονομάζεται Μάνιπουρ είναι η αποθήκη της ενέργειας στο σώμα και σχετίζεται με τον δυναμισμό, την ζωτικότητα, την πέψη, την ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος, κ.α.
• Το Άναχατ, το τέταρτο κέντρο, ελέγχει τις λειτουργίες της καρδιάς, των πνευμόνων και του διαφράγματος, και η αφύπνιση του σχετίζεται με ποιότητες όπως η συγχώρεση, η συμπόνια και η ανιδιοτελής αγάπη.
• Το Βισούντι τσάκρα έρχεται πέμπτο σε σειρά και σχετίζεται με τον θυρεοειδή, την επιγλωττίδα , τον αυχένα, τον ουρανίσκο κλπ. καθώς και με την ποιότητα της καθαρότητας και του εξαγνισμού.
• Το Άγια, έκτο και πιο σημαντικό τσάκρα όσον αφορά την πρακτική, αντιστοιχεί στον αδένα της επίφυσης και ξυπνάει ποιότητες όπως αυτή της διαίσθησης.
• Τέλος, το Σάχασραρ είναι η έδρα της ανώτερης επίγνωσης. Είναι η ολότητα, το απόλυτο, η ένωση του εξατομικευμένου με το συμπαντικό Εαυτό, της κοσμικής συνειδητότητας (Σίβα) και της κοσμικής πράνα (Σάκτι), ένα κέντρο οι ποιότητες του οποίου υπάρχουν πολύ πέρα από τις λέξεις και τον λογικό νου.

Σίβα και Σάκτι

Στην Ταντρική παράδοση, υπάρχουν αποκλειστικά 2 πραγματικότητες, οι οποίες ονομάζονται Σίβα (Συνειδητότητα) και Σάκτι (ενέργεια/δύναμη εγγενής σε ότι έμβυο ή μη εκδηλώνεται γύρω μας). Η ‘ δυναμική’ πτυχή της Σάκτι εκφράζεται κάθε στιγμή (μιλάμε, περπατάμε, σκεφτόμαστε…), αλλά η Σάκτι υφίσταται επίσης και σε ‘κοιμισμένη’ ανεκδήλωτη ακόμα μορφή η οποία ονομάζεται Κουνταλίνι και κατοικεί στο Μουλάνταρ τσάκρα στη βάση του σώματος. Η αφύπνιση αυτής της λανθάνουσας πλευράς της Σάκτι είναι και ο στόχος της Τάντρα. Το Μουλάνταρ είναι μία ισχυρή γεννήτρια και για να βάλουμε μπρος αυτή τη γεννήτρια, χρειάζονται συγκεκριμένες πρακτικές όπως αυτές της Πραναγιάμα. Μέσα από τέτοιες τεχνικές, παράγεται ενέργεια στο σώμα η οποία ωθείται αναγκαστικά προς τα κάτω ενεργοποιώντας τη γεννήτρια στο Μουλάνταρ. Ύστερα, η ενέργεια που έχει παραχθεί ωθείται προς τα πάνω μέσα από το κεντρικό ενεργειακό κανάλι που έχουμε στην σπονδυλική στήλη και ονομάζεται Σουσούμνα. Αν αυτό, και τα τσάκρα πάνω του είναι εξαγνισμένα, η Κουνταλίνι Σάκτι ταξιδεύει ελεύθερα προς τα ψηλότερα κέντρα ενεργοποιώντας ανώτερες συνειδησιακές καταστάσεις, μέχρι να γίνει ένα με τον Σίβα στο Σαχασράρ. Αυτή η ένωση των δύο, της συνδειδητότητας και της ενέργειας είναι και το τελικό στάδιο της γιόγκα και αναπόσπαστο κομμάτι της Ταντρικής σάντανα.

Η αφύπνιση των τσάκρας, της Κουνταλίνι και του κεντρικού ενεργειακού καναλιού (Σουσούμνα) που της επιτρέπει να ανέβει προς τα πάνω, συνεισφέρει στο “…να απολαύσετε την σχέση ανάμεσα στον Σίβα και την Σάκτι, την πραγματική σχέση ανάμεσα στις 2 μεγάλες δυνάμεις μέσα σας. Με αυτό τον τρόπο, αντισταθμίζετε τους νόμους της φύσης και επιταχύνετε το ρυθμό της σωματικής, νοητικής και πνευματικής σας εξέλιξης.

Από την στιγμή αυτης της αφύπνισης, ο άνθρωπος παύει πια να είναι ένα χονδροειδές φυσικό σώμα που λειτουργεί με ένα κατώτερο νου και μία Πράνα χαμηλού βολτάζ. Αντίθετα, κάθε κύτταρο του σώματος του είναι ‘υψηλά φορτισμένο’. Κι όταν επέλθει η πλήρης αφύπνιση, ο άνθρωπος γίνεται ένας μικρός θεός, μία ενσάρκωση του θείου.

Swami Satyananda