Τα πέντε Niyamas
aucasantoṣatapaḥsvādhyāyeśvarapraṇidhānāni niyamāḥ||2.32|| Yoga Sutras 2.32
Κάπου μεταξύ 2ου αιώνα π.Χ. και 5ου αιώνα μ.Χ., ο μεγάλος σοφός Patanjali κατέγραψε τις Yoga Sutras. Το κείμενο αυτό αποτέλεσε βασική πηγή της Raja Yoga, αν και μορφές της Raja Yoga προϋπήρχαν του Patanjali, μέσα από μεγάλους σοφούς όπως ο Shukracharya. H Raja Yoga πραγματεύεται τη νοητική διαχείριση και το πως μπορούμε να κατευθύνουνε το νου σε ανώτερες συνειδησιακές καταστάσεις. Το κείμενο είναι διατυπωμένο σε 196 αφορισμούς. Περιγράφει με ένα πολύ συμπυκνωμένο και περιεκτικό τρόπο την ανθρώπινη ψυχολογία και προσφέρει ένα πρακτικό σύστημα πνευματικής ανάπτυξης.
Η Raja Yoga όπως παρουσιάζεται από τον Patanjali έχει 8 βαθμίδες, κάποιες από τις οποίες εξετάζουμε πιο έμπρακτα και σε μία τάξη γιόγκα: Η πρώτη και η δεύτερη ονομάζονται Yamas & Niyamas και αφορούν ποιότητες και κανόνες συμπεριφοράς που οφείλει κάποιος να καλλιεργήσει στο πνευματικό μονοπάτι. Ακολουθεί η Asana (σταθερή και άνετη σωματική στάση), η Pranayama (διεύρυνση της πράνα με κύριο εργαλείο την αναπνοή), η Pratyahara (απόσυρση των αισθήσεων), η Dharana (συγκέντρωση), η Dhyana (διαλογισμός) και το Samadhi (υπερσυνειδητή εμπειρία).
Τα 5 yamas αφορούν κανόνες ως προς το πως να συναναστρεφόμαστε με τους γύρω μας (μη-βία, ειλικρίνεια, μη-κλοπή κλπ.). Αντίθετα, τα 5 niyamas αφορούν πρακτικές εσωτερικής πειθαρχίας και άσκησης και μας καθοδηγούν ως προς το πως να σχετιζόμαστε με τον ίδιο μας τον εαυτό.
Τα 5 Niyamas:
- Saucha (αγνότητα: σωματική, συναισθηματική και νοητική καθαρότητα)
- Santosha (πληρότητα, ικανοποίηση)
- Tapas (πειθαρχία, εξαγνισμός, λιτότητα, θυσία)
- Swadhyaya (αυτογνωσία, μελέτη εαυτού)
- Isvara Pranidhana (παράδοση, πίστη, αφοσίωση σε κάτι ανώτερο)
Τα niyamas δεν αποτελούν μία λίστα υποχρεώσεων, αλλά μία υπενθύμιση ότι η πραγματική ελευθερία έρχεται μέσα από την πειθαρχία. Είναι μία πρόσκληση και ταυτόχρονα μία λίστα εργαλείων για να βιώσουμε μία ήρεμη, αρμονική και ευδαιμονική εσωτερική κατάσταση. Αντανακλούν μία πιο συνδεδεμένη, συνειδητή και αγνή έκφραση της προσωπικότητας μας και δημιουργούν ένα γόνιμο περιβάλλον μέσα στο οποίο μπορούμε να ωριμάσουμε και να εξελιχθούμε.
Η άσκηση των Niyamas είναι μία υπέροχη πρακτική από μόνη της. Η καθαρότητα σε όλα τα επίπεδα (Saucha), η αίσθηση της πληρότητας ανεξαρτήτως συνθηκών (Santosha), η πειθαρχία των ενστίκτων και η συνειδητή λιτότητα από τις ανέσεις (Tapas). Η έρευνα του εαυτού μας (Swadhyaya) και η πίστη και αφοσιωμένη παράδοση σε κάτι πέρα από εμάς (Isvara Pranidhana). Όλα αυτά, αν γίνουν με σταθερότητα και ειλικρίνεια μπορούν να αποτελέσουν μία άκρως μεταμορφωτική διαδικασία αυτογνωσίας και κάθαρσης.